CEZA MUHAKEMESİNİN AMACI NEDİR ?
En kısa ve net tanımı ile maddi gerçeğin ortaya çıkarılmasını sağlamaktır. Bunun anlamı failin gerçekten o suçu işleyip işlemediğinden adalet sisteminin emin olmasıdır. İşlenen suça ilişkin maddi gerçeğin ortaya çıkarılmasıdır. Fakat bu aşamaya gelirken insanlığın geçirdiği bir çok evre vardır.
Yazı İçeriği
Birinci Gaye Aşaması
Ceza hukuku anlamında insanlık bu noktaya gelirken suçlunun cezalandırılması aşamasından geçmiştir. Ceza uygulayıcılar hiç araştırma yapmadan direk kişiyi suçlu olarak görmüştür. Suçlunun cezalandırılması aşaması ilk gaye aşamasıdır.
İkinci Gaye Aşaması
Bunu takip eden ikinci aşama sanığın korunması aşaması olmaktadır. Burada sanık kelimesini görüyoruz. Suçludan sanık aşamasına geçilmesi durumunda paradigmatik olarak suçu işlediği değil suç işlediğinden şüphelenilen kişi olmuştur. Bu düşünce yapısı Fransız İhtilali ile birlikte ortaya çıkmıştır. O döneme kadar hep mahkemeye gelen kişiye ceza verilmesi gerektiği düşüncesi vardır. Buradan elde edeceğimiz sonuç ceza muhakemesinin amacı sanığın korunması olduğudur. Bir sanığın suçlu olup olmadığı belli değilse hakkında tutuklama veya koruma tedbiri uygulamak güçleşmektedir.
Üçüncü Gaye Aşaması
- gaye aşaması maddi gerçekliğin ortaya çıkarılmasını amaçlar. Bu aşamada son son yıllarda eklenen hukuka uygun yöntemlerle elde edilmiş olan delillerle maddi gerçeği araştıralım düşüncesi ortaya çıkmıştır.
Eski dönemlerde maddi gerçeği araştırırken ceza muhakemesinin tek taraflı olduğu kabul ediyordu. Devlet mağduru unutmuş kendisi faili cezalandırmaya çalışmaktaydı. Bugünkü yeni yaklaşım ise mağdurun da söz sahibi olduğu bir anlayıştır. Failinde mağdurun da sürece katkıda bulunmaları istenmektedir. Bunu uzlaştırmada görmekteyiz. Fail ile mağdur uzlaştırmacı nezaretinde uzlaştırılmaya çalışılmaktadır. Bu noktada yeni bir süreç olarak seri muhakeme, uzlaştırma, basit yargılama gibi alternatif çözüm yolları olarak adlandırılan yöntemler ortaya çıkmaktadır.
CEZA MUHAKEMESİNDE İLKELER NELERDİR?
Soruşturma Evresinde Araştırma İlkesi
Soruşturma evresine ilişkin ilkelerden en önemlisi araştırma ilkesidir. Etkin bir araştırma ve soruşturma yapılması gerekmektedir. Soruşturma konusu fiilin tüm ayrıntılarını ortaya çıkarılıp araştırması gerekir.
Kamu Davasının Mecburiliği İlkesi
Bir fiille alakalı olarak gerekli olan tüm araştırmalar yapıldıktan sonra kamu davasının açılması gerekmektedir.
Davasız Yargılama Olmaz İlkesi
Hiçbir hakim kendiliğinden bir işe el atamaz. Davanın hakimin önüne getirilmiş olması gerekmektedir. Buradan anlamamız gereken hakim olayı kendisi araştırırsa ve kendisi araştırdığı olaya kendisi bakarsa bu noktada tarafsızlığından şüphe edilir. Eğer bir hakim yargılayacağı olayı daha önceden biliyorsa haberdarsa hakimin reddi sebebidir. Tüm bunların bağlı olduğu prensip davasız yargılama olmaz ilkesidir.
Vicdani Delil İlkesi
Hakimin bir olayı kendisinin görüp doğrudan edindiği kanaate vicdani kanaat denir. Bunun tersi daha evvelden kanuni delil sistemi idi. Şimdi ise vicdani delil sistemine geçilmiştir. Vicdani delil sistemi ile bağlantılı olarak şüpheden sanık faydalanır ilkesi vardır.
Aleniyet İlkesi
Duruşmanın aleniyeti önemli bir ilkedir. Kapalı kapılar ardında duruşma yapılamaz.
CEZA MUHAKEMESİNİN GÖREVİ NEDİR ?
Ceza muhakemesinin görevi hüküm vermektir. Hüküm karar demektir. Hükmün konusu fiildir. Ceza muhakemesinde fail yargılanmaz. Fiil yargılanır. Bir adamın bir kadının bir kişinin belli bir yerde belli bir zamanda belli bir kişiye karşı gerçekleştirdiği bir eylem yargılanmaktadır. Tüm hayatı yargılanmamaktadır.
Sujeleri ise; sanık ve devlettir. Devlet ile sanık arasında bir uyuşmazlık vardır. Devlet diyor ki sen suç olan bir fiili gerçekleştirdin, sanık bunu reddediyor. Sanık tarafından da savunma yapılıyor ve bağımsız tarafsız mahkeme tarafından hüküm veriliyor.
İlk ve orta eğitim öğretim hayatını Rize’de tamamlamıştır. Marmara Üniversitesi Tarih Bölümü mezunudur. Hukuk eğitimini Maltepe Üniversitesi’nde almıştır. Halen Maltepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Kamu Hukuku alanında yüksek lisans eğitimi görmektedir.
